Jack Ma là cựu CEO kiêm nhà sáng lập của Alibaba - doanh nghiệp thương mại điện tử khổng lồ của Trung Quốc. 7 bài học dưới đây được tổng hợp từ những chia sẻ của ông với những doanh nhân khởi nghiệp.

Tin tưởng vào những điều bản thân đã chọn

Jack Ma khởi nghiệp kinh doanh năm 1992 ở vai trò điều hành một trung tâm dịch thuật. Ban đầu, kết quả kinh doanh không tốt và họ quyết định kinh doanh thêm dịch vụ bán hoa và quà tặng cao cấp. Dịch vụ này sau đó đã thành công và thu về doanh thu cao, buộc họ phải suy nghĩ nên chuyển hẳn sang kinh doanh dịch vụ hay tiếp tục kinh doanh dịch thuật. Jack Ma đã lựa chọn kinh doanh dịch thuật bởi đó là lựa chọn và mục đích ban đầu của ông.

“Trong suốt quá trình khởi nghiệp, bạn sẽ gặp rất nhiều cơ hội mới, khi đó bạn phải đưa ra được sự lựa chọn”, ông nói.

Jack Ma là cựu CEO kiêm nhà sáng lập của Alibaba

Doanh nghiệp nhỏ cũng cần có hệ thống quản lý

Bất cứ doanh nghiệp nào dù lớn hay nhỏ đều cần có một hệ thống vận hành thông suốt từ trên xuống dưới. Jack Ma chia sẻ: “Khi mới khởi nghiệp, mọi người luôn chú ý đến những điều to tát như phải làm sao làm cho công ty phát triển mà quên mất việc xây dựng hệ thống quản lý tốt”. Ông cũng nói thêm: “Một hệ thống quản lý kém hiệu quả sẽ làm thui chột cả những nhân viên xuất sắc nhất”.

Ngồi trên vai những người khổng lồ

Sau một thời gian sang Mỹ, Jack Ma trở về Trung Quốc thành lập công ty China Yellowpages (công ty hoạt động về lĩnh vực internet đầu tiên của Trung Quốc). Vào thời điểm đó khi internet vẫn là một thứ mơ hồ, việc thuyết phục mọi người tin tưởng vào kinh doanh trên internet gần như là điều không thể.

Để thuyết phục mọi người tin tưởng vào Yellowpages, Jack Ma nói với mọi người rằng quan điểm “internet sẽ thay đổi thế giới” là của Bill Gates - một tượng đài của công nghệ thế giới lúc bấy giờ. Mặc dù đã nói dối nhưng ông tin rằng điều đó sẽ sớm trở thành sự thật và đó chính là một phần của chiến lược “Ngồi trên vai người khổng lồ”.

Voi không thể giết kiến

Công ty của Jack Ma thời điểm đó phải cạnh tranh với một ông lớn là China Telecom với số vốn lên đến 240 triệu tệ (so với 50 nghìn tệ của Jack Ma). Sau 8 tháng cạnh tranh dai dẳng, bằng cách ẩn mình và đưa ra những chiến thuật hợp lý, Jack Ma cùng công ty vẫn đứng vững trên thị trường.

Sau đó, China Telecom phải bắt tay và hợp tác liên doanh với Yellowpages. Công ty của ông đã kiếm được 1,4 triệu USD từ thương vụ này nhưng đối với Telecom, số tiền này là để mua lại công ty của ông. Thành viên hội đồng quản trị đa số là của Telecom và tất nhiên điều đó nghĩa là công ty đã không còn là của Jack Ma nữa.

Làm gương cho mọi nhân viên

Jack Ma thành lập công ty thứ 3 mang tên Cofortune Information Technology. Đây là một dự án thành công với lợi nhuận 2,9 triệu nhân dân tệ trong 14 tháng. Tuy nhiên vì mâu thuẫn về chiến lược phát triển với các lãnh đạo khác, ông đã ra đi mà không lấy một đồng nào vì ông tin rằng đó là điều đúng đắn.

Khi đó, 6 người bạn từng thành lập Cofortune với ông đã cùng ông lên Bắc Kinh lập nghiệp trong những ngày đầu. Cho dù điều kiện rất hạn chế nhưng họ đã không ngần ngại quyết định sẽ cùng ông làm lại từ đầu. 10 tháng sau khi trở về quê hương Hàng Châu, bằng sự quyết tâm và nỗ lực không ngừng nghỉ, nhóm của Jack Ma đã cho ra đời Alibaba, sau đó là Taobao và Alipay.

Các quỹ đầu tư có vai trò quan trọng

Khi khởi nghiệp gọi vốn từ các nhà đầu tư, họ cần làm rõ trách nhiệm của các bên khi xảy ra những tình huống xấu nhất. Vì đa phần các doanh nghiệp thường chỉ nói về thành công và những viễn cảnh tươi đẹp khi nói chuyện với nhà đầu tư. Jack Ma so sánh, nếu coi dự án là con thì sáng lập viên là cha mẹ còn nhà đầu tư là người chú, người cho lời khuyên và hỗ trợ tài chính nuôi dạy đứa trẻ.

Nhà đầu tư sẽ hỗ trợ doanh nghiệp về tài chính còn việc đưa doanh nghiệp phát triển là trách nhiệm của những người đứng đầu. Ông cũng nói, thời điểm tốt nhất để gọi vốn không phải khi doanh nghiệp đang thiếu tiền mà phải là lúc tình trạng hoạt động đang trong trạng thái tốt nhất.

Tuyển người phù hợp chứ không tuyển người giỏi

Jack Ma đã phân tích rằng việc bỏ số tiền lớn thuê những chuyên gia hàng đầu về lãnh đạo công ty không phải là ý kiến tốt. Nó giống như việc lắp một động cơ Boeing vào một chiếc máy kéo nhỏ, động cơ sẽ không làm cái máy biết bay mà chỉ làm hỏng nó thôi. Thay vào đó, cần tìm những người thực sự phù hợp với yêu cầu công việc. Đây là cách làm đúng đắn mà Jack Ma đã áp dụng vào công ty của ông.

Ngoài ra, ông cũng chia sẻ thêm một số quan điểm:

1. Quá trình khởi nghiệp sẽ khó khăn và khiến người ta mắc nhiều sai lầm. Nhưng sẽ thu được kinh nghiệm và đây là tài sản quý giá nhất khi khởi nghiệp.

2. Những người đàm phán giỏi luôn là người biết lắng nghe.

3. Cạnh tranh là một phần tất yếu trong quá trình kinh doanh, phải tìm mọi cách đương đầu với đối thủ.

4. Người lãnh đạo phải thể hiện sự tin tưởng vào nhân viên và phải theo sát họ trong quá trình làm việc.

Theo ICT News