Sự kiện thu hút sự quan tâm của các chuyên gia kinh tế trong nước và nước ngoài, lãnh đạo của các doanh nghiệp, quỹ đầu tư tài chính…

Các diễn giả trao đổi tại buổi hội thảo. (Ảnh: Cafef)

CMCN 4.0 - cơ hội của các nước đang phát triển

Phát biểu tại hội thảo, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết mỗi cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) tạo ra cơ hội vượt lên phía trước cho một số quốc gia.

Phó Thủ tướng nhận định: “Các quốc gia đang phát triển hoàn toàn có thể bắt kịp và vượt các quốc gia phát triển trong cuộc CMCN 4.0”. Theo Phó Thủ tướng, chính thực tế đã chứng minh mệnh đề trên. 90% dân số trưởng thành ở Kenya, trên 40% dân số trưởng thành ở Tanzania, Zimbabwe hay Namibia đã thường xuyên sử dụng phương thức thanh toán qua di động – điều mà đại đa số người dân châu Âu và Bắc Mỹ chưa có thói quen. Uber đã thua DiDi thị trường Trung Quốc và bị cạnh tranh gay gắt bởi Grab tại nhiều nước Đông Nam Á. Alibaba giúp hàng triệu hộ kinh doanh tại Trung Quốc tham gia vào nền kinh tế số, tăng sức cạnh tranh của quốc gia này trên phạm vi toàn cầu.

“Có thể thấy rằng, để thành công, mỗi quốc gia, doanh nghiệp cần đưa ra giải pháp với cách tiếp cận riêng và tạo sự khác biệt. Biết phát hiện vấn đề và có một tầm nhìn khác biệt là vô cùng quan trọng để đưa các quốc gia, doanh nghiệp tiến lên phía trước trong bối cảnh ngày nay” – Phó Thủ tướng nói.

Cuộc CMCN lần thứ 4 (CMCN 4.0) với trọng tâm là một thế giới siêu kết nối số đang làm thay đổi nhanh chóng và sâu rộng cuộc sống, hành vi của mỗi người dân, tạo điều kiện thuận lợi để tăng năng suất và phát sinh ra những mô hình, cách thức kinh doanh mới và những người có thu nhập thấp cũng có thể tận dụng và thụ hưởng trực tiếp thành quả. Phó Thủ tướng đánh giá, thiết bị phiên dịch tự động của Google (mới được công bố) là một minh chứng rõ nét cho thấy tiềm năng của công nghệ kết nối.

 “Thế giới siêu kết nối sẽ tạo cơ hội cho mọi cá nhân, gia đình, cũng như tổ chức ở mọi vùng miền, không phân biệt biên giới, hải đảo, nông thôn hay thành thị. Thế giới siêu kết nối cũng kết nối vạn vật, thiên nhiên và cuộc sống của chúng ta. Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, mọi người dân đều có thể khởi nghiệp. Đây chính là cơ hội cho sự phát triển bao trùm.” – Phó Thủ tướng khẳng định.

Cơ hội của Việt Nam và những thách thức

Phó Thủ tướng nhận đinh, Việt Nam có nhiều cơ hội để tiệp cận và tham gia cuộc chơi công nghệ mới. Thị trường Việt Nam trên 93 triệu dân, dân số trẻ chiếm tỷ lệ cao, có trên 130 triệu thuê bao di động. Vùng phủ 4G lên đến 99% quận, huyện với gần 60 triệu kết nối di động băng thông rộng (3G, 4G). Hiện nay 55% dân số đã thường xuyên kết nối Internet và còn tiếp tục tang nhanh. Đây là nền tảng thuận lợi để những mô hình kinh doanh mới, dựa trên kết nối số phát triển nhanh.

Phó Thủ tướng cho rằng do điều kiện lịch sử, Việt Nam đã “lỡ nhịp” cả ba cuộc CMCN trước đây và khẳng định: “Cơ hội của Việt Nam sẽ ở cuộc CMCN lần thứ 4 này là rất lớn” và phải chuẩn bị nghiêm túc, toàn diện, có trọng điểm để nắm bắt được cơ hội phát triển đất nước.

Tuy nhiên, Cách mạng Công nghiệp 4.0 cũng đặt ra nhiều thách thức về năng lực cạnh tranh và phát triển bao trùm đối với Việt Nam. Phó Thủ tướng đã chỉ ra 4 thách thức như sau:

Thứ nhất, thay đổi mô hình kinh doanh, tự động hóa, gây ra xáo trộn, chuyển dịch thay thế lao động quy mô lớn

Thứ hai, xu hướng phân cực dự kiến sẽ diễn ra mạnh mẽ trong thị trường lao động, tạo ra những thách thức lớn, đòi hỏi lực lượng lao động chất lượng cao, có khả năng thích ứng nhanh và năng lực đổi mới sáng tạo.

Thứ ba, sự phổ cập của công nghệ số sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho mỗi cá nhân ở từng vùng miền. Nhưng đồng thời cũng đặt ra nguy cơ tụt hậu đói với những người không may mắn nắm bắt được cơ hội.

Thứ tư, những mô hình kinh doanh dựa trên nền tảng số xuyên quốc gia đăt ra vấn đề về nghia vụ tài chính, cạnh tranh công bằng mà câu chuyện gần đây về taxi truyền thống và taxi công nghệ là một ví dụ điển hình.

Phó Thử tướng Vương Đình Huệ nhận đinh, mỗi nước đi sau có thể có lợi thế hơn nếu biết học hỏi, lựa chọn hướng đi và tiến nhanh hơn về phía trước. Chỉ có đi trước theo những lựa chọn của riêng mình mới thay đổi được thứ hạng của quốc gia.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, Chính phủ sẽ thường xuyên đối thoại, làm việc chặt chẽ với cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia trong và ngoài nước để tìm hiểu và loại bỏ các rào cản, các vấn đề đã và có thể sẽ phát sinh, xây dựng các chương trình hành động cần thiết, tích cực khuyến khích hệ sinh thái khởi nghiệp trên nền tảng khoa học công nghệ hướng tới cộng đồng.

Chính phủ cũng sẽ tiếp tục đầu tư, nâng cấp hạ tầng kết nối số bao gồm hạ tầng cứng giúp mọi cá nhân, mọi thiết bị, cảm biến được kết nối mọi lúc, mọi nơi, an toàn, với tốc độ cao, theo thời gian thực; và hạ tầng mềm bao gồm những vấn đề như các quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định pháp lý về giao dịch số, chữ ký số, thanh toán điện tử, các dịch vụ công nghệ tài chính (Fintech), sở hữu trí tuệ. Đồng thời, Chính phủ sẽ từng bước số hóa trong lĩnh vực quản trị công - điều kiện tiên quyết để đạt được một tầm nhìn thống nhất về chính phủ điện tử (e-government) với các công dân điện tử (e-citizen) trong một nền kinh tế kết nối số.