Tổng thống Mỹ Donald Trump, người luôn chỉ trích Trung Quốc trong nhiều vấn đề từ biển Đông tới thương mại, đã lần đầu tiên nói chuyện trực tiếp với một quan chức cấp cao của Trung Quốc vào ngày 27/2. 

Theo tin từ Reuters, Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì, nhà ngoại giao cấp cao nhất của nước này, đã có một cuộc gặp nhanh với ông Trump tại Nhà Trắng sau khi có các cuộc thảo luận với cố vấn an ninh quốc gia Mỹ H. R. McMaster, con rể kiêm cố vấn cấp cao của Trump là ông Jared Kushner, và chiến lược gia trưởng Nhà Trắng Steve Bannon.

Một quan chức cấp cao chính quyền Trump cho biết các cuộc thảo luận xoay quanh vấn đề hợp tác song phương và khả năng sắp xếp một cuộc gặp giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, nhưng hai bên chưa chốt ngày diễn ra cuộc gặp.

Vị quan chức nói cuộc gặp giữa ông Trump với ông Dương Khiết Trì diễn ra trong 5-7 phút.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Sean Spicer gọi cuộc gặp này là “một cơ hội để nói ‘xin chào’ với Tổng thống” trước khi ông Dương Khiết Trì rời Nhà Trắng.

“Đây là một cơ hội để bắt đầu cuộc đối thoại và trao đổi với họ về lợi ích chung trong vấn đề an ninh quốc gia”, ông Spicer nói trong một cuộc họp báo thường kỳ.

Ông Dương Khiết Trì, người có vị trí cao hơn Ngoại trưởng Trung Quốc, là quan chức cấp cao đầu tiên của nước này thăm Nhà Trắng kể từ khi ông Trump nhậm chức Tổng thống vào hôm 20/1.

Chuyến thăm diễn ra sau một cuộc điện đàm giữa ông Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson vào tuần trước. Trong cuộc điện đàm, hai bên cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của một mối quan hệ Mỹ-Trung mang tính xây dựng.

Đây là động thái mới nhất của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới nhằm cải thiện quan hệ sau khi mối quan hệ song phương giảm sút kể từ khi ông Trump trúng cử Tổng thống Mỹ. Không “ngại” phê phán Trung Quốc, Trump cho rằng Bắc Kinh theo đuổi chính sách thương mại bất bình đẳng, chỉ trích hoạt động xây dựng trái phép của Trung Quốc trên biển Đông, phàn nàn rằng Bắc Kinh không nỗ lực kiềm chế Triều Tiên.

Tháng 12 năm ngoái, ông Trump còn khiến Bắc Kinh “khó chịu” khi có cuộc điện đàm với nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, nói rằng Washington không nhất thiết phải duy trì chính sách “một Trung Quốc”. Sau đó, trong một cuộc điện đàm với ông Tập, ông Trump nhất trí sẽ tôn trọng chính sách “một Trung Quốc” và lời cam kết này được xem như một thắng lợi ngoại giao đối với Bắc Kinh.

Hãng thông tấn Trung Quốc Tân Hoa Xã dẫn lời một nhà nghiên cứu Trung Quốc nói rằng các cuộc thảo luận về việc ông Tập và ông Trump sẽ gặp nhau ở đâu và khi nào là chủ đề chính trong chuyến thăm Nhà Trắng của ông Dương Khiết Trì.

Trả lời phỏng vấn hãng tin Reuters vào tuần trước, ông Trump gây sức ép đối với Trung Quốc trong việc kiềm chế chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên. Ông cho rằng Bắc Kinh có thể giải quyết vấn đề này “rất dễ dàng nếu họ muốn”.

Hôm thứ Sáu, Trung Quốc bác bỏ những gì Trump nói, cho rằng mấu chốt của vấn đề là tranh cãi giữa Washington và Bình Nhưỡng. Ngoài ra, Bắc Kinh cũng liên tục kêu gọi tổ chức lại đàm phán giữa Bình Nhưỡng và các cường quốc.

Trong lúc ông Dương Khiết Trì thăm Nhà Trắng, các quan chức cấp cao của Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc có cuộc gặp tại Bộ Ngoại giao Mỹ để thảo luận các biện pháp bổ sung nhằm cắt nguồn tài chính cho chương trình vũ khí của Triều Tiên.

Theo tờ Wall Street Journal, tuần trước, Mỹ đã hủy kế hoạch nối lại liên lạc với Triều Tiên, sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ từ chối cấp thị thực cho một nhà ngoại giao hàng đầu từ Bình Nhưỡng.