Ma Huateng - nhà đồng sáng lập, Chủ tịch Tập đoàn Tencent Holdings mới soán ngôi giàu nhất Trung Quốc của Jack Ma, đồng thời trở thành người giàu nhất châu Á, theo xếp hạng của Forbes.

Tài sản của Ma Huateng tăng thêm gần 1 tỷ USD lên 36,2 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 7/8 nhờ cổ phiếu Tencent Holdings tăng 2,95%, đạt mức cao nhất từ trước tới nay. Đầu phiên 8/8, tài sản của Huateng tiếp tục tăng lên 36,9 tỷ USD, theo Forbes.

Khởi đầu từ “kẻ bắt chước”

Sinh năm 1971, Ma Huateng (biệt danh là Pony Ma) từng theo học ngành khoa học máy tính của đại học Thâm Quyến. Năm 1998, Huateng bỏ công việc đầu tiên sau khi tốt nghiệp tại công ty viễn thông Runxun Communications và dùng số tiền có được nhờ chơi chứng khoán để cùng 4 bạn học thành lập Tencent.

Cũng giống như nhiều startup công nghệ Trung Quốc, thành công của Ma Huateng bắt nguồn từ ý tưởng sao chép từ nước ngoài.

Trong một lần nghe bài thuyết trình về ICQ - dịch vụ tin nhắn trực tuyến đầu tiên trên thế giới do một công ty Israel phát triển vào năm 1996, Huateng đã cùng đồng nghiệp phát triển bản sao của ICQ cho thị trường Trung Quốc.

Đầu năm 1999, Tencent ra mắt phần mềm tương tự với giao diện tiếng Trung và đặt tên là OICQ. Khi đó, do không bán được cho các nhà mạng, Huateng quyết định cho phép người dùng Internet tải phần mềm này miễn phí.

Tuy nhiên, OICQ bất ngờ lan rộng nhanh chóng. Cuối năm 1999, số lượng người dùng của phần mềm này vượt 1 triệu, trở thành một trong những phần mềm nhắn tin phổ biến nhất Trung Quốc lúc bấy giờ.

Tuy nhiên, do bị kiện bản quyền, cuối năm 2000, Tencent ra mắt phiên bản mới nhất của OICQ, có điều chỉnh một số tính năng và đổi tên thành QQ.

Dù QQ thu hút lượng người dùng lớn nhưng lại không mang lại lợi nhuận cho Tencent. Khi đó, dù cũng đang làm ăn với vài nhà mạng Trung Quốc nhưng doanh thu của Tencent không đủ bù chi phí cho server và băng thông ngày càng lớn do lượng người dùng QQ tăng chóng mặt.

“Chúng tôi biết sản phẩm của mình có tương lai, nhưng khi đó không có đủ tài chính để duy trì nó”, Huateng nhớ lại. Để giải quyết vấn đề này, ông đã tìm đến ngân hàng để vay nợ và thậm chí còn thảo luận với các cộng sự về việc bán công ty.

Sau nhiều nỗ lực vô ích, Huateng bắt đầu tìm tới các nhà đầu tư mạo hiểm. Năm 2000, Tencent nhận được 2,2 triệu USD từ công ty đầu tư IDC của Mỹ và hãng viễn thông Hồng Kông Pacific Century CyberWorks (PCCW) đổi lấy 40% cổ phần. Số vốn đầu tư này giúp Tencent hỗ trợ thêm nhiều người dùng và quan trọng hơn là cho Huateng thêm thời gian để tìm nguồn thu từ hàng triệu người dùng QQ.

Sau thành công đầu tiên, Tencent nhanh chóng bổ sung thêm các dịch vụ gia tăng giá trị như hình ảnh, game và thử đẩy quảng cáo trực tuyến trên phần mềm QQ. Huateng cũng xây dựng hệ thống thanh toán riêng có tên QQ Coin để không phụ thuộc vào các nhà mạng.

Đến năm 2011, Tencent tiếp tục cho ra đời WeChat “lấy ý tưởng” từ ứng dụng nhắn tin Whatsapp và nhanh chóng lan rộng. Tính tới tháng 4/2017, WeChat và dịch vụ ăn theo Weixin có 938 triệu người dùng hàng tháng.

Trở thành gã khổng lồ công nghệ

Không dừng lại ở dịch vụ nhắn tin, năm 2003, Tencent ra mắt cổng thông tin riêng QQ.com và gia nhập thị trường game trực tuyến. Năm sau đó, Tencent niêm yết trên sàn chứng khoán Hồng Kông, đưa Huateng trở thành một trong những tỷ phú công nghệ giàu nhất Trung Quốc.

Theo Bloomberg, mỗi ngày, tổng thời gian người dùng Trung Quốc dành cho các ứng dụng của Tencent lên tới 1,7 tỷ giờ. Tencent hiện là hãng video game lớn nhất thế giới tính theo doanh thu.

Công ty này còn phát triển ứng dụng WeChat Pay, giúp thay đổi đáng kể cách mua sắm của người tiêu dùng Trung Quốc bởi không cần tiền mặt hay thẻ ngân hàng.

Tencent cũng có cổ phần tại WeBank - ngân hàng điện tử tư nhân đầu tiên tại Trung Quốc, đồng thời nắm cổ phần tại nhiều hãng game trong nước và quốc tế.

Năm 2005, công ty ra mắt sàn thương mại điện tử Paipai.com và cạnh tranh trực tiếp với gã khổng lồ Alibaba.

Đến nay, Tencent đã rót vốn vào nhiều công ty và startup, không ngừng mở rộng danh mục đầu tư ra nhiều lĩnh vực và ngành công nghiệp.

Công ty này hiện có giá trị vốn hoá 385 tỷ USD, cao hơn so với hãng phần mềm Oracle của Mỹ (206,7 tỷ USD) và hãng công nghệ lâu đời IBM (135,3 tỷ USD), theo Forbes.

Dù là một trong những người giàu nhất Trung Quốc, ông chủ của Tencent, Huateng ít khi chia sẻ về đời tư và hầu như không tham gia vào các tranh luận trên truyền thông. Tuy nhiên, ông là một nhà từ thiện lớn. Năm ngoái, tỷ phú này dành 100 triệu cổ phiếu Tencent, tương đương 2,14 tỷ USD khi đó cho một quỹ từ thiện mới thành lập.