Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tỏ thái độ cứng rắn trước cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tuần tới, bằng cách viết trên mạng xã hội Twitter rằng nước Mỹ không thể tiếp tục chấp nhận tình trạng thâm hụt thương mại khổng lồ và mất việc làm thêm nữa.

Nhà Trắng ngày 30/3 cho biết ông Trump sẽ có cuộc gặp với ông Tập vào ngày thứ Năm và thứ Sáu tuần tới tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump ở Florida. Nhà Trắng cũng nói ông Trump và phu nhân Melania sẽ tổ chức tiệc tối để chiêu đãi ông Tập và phu nhân Bành Lệ Viện vào ngày thứ Năm.

Theo hãng tin Reuters, trong một dòng trạng thái (tweet) đăng tải vào tối ngày 30/3, ông Trump nói cuộc gặp được kỳ vọng giữa ông và Chủ tịch Trung Quốc “sẽ là một cuộc gặp rất khó khăn”.

Giới quan sát dự báo, được bàn tới trong cuộc gặp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung sẽ là những khác biệt giữa hai bên trong một loạt vấn đề gai góc, gồm vấn đề Triều Tiên và biển Đông.

“Chúng ta không thể tiếp tục có thâm hụt thương mại khổng lồ và thất thoát việc làm nữa”, ông Trump viết. Ông chủ Nhà Trắng cũng không quên “cảnh báo” các công ty Mỹ đặt nhà máy ở Trung Quốc: “Các công ty Mỹ cần chuẩn bị sẵn sàng để xem xét các lựa chọn thay thế khác”. 

Bất chấp một loạt cuộc gặp và trao đổi Mỹ-Trung thời gian qua nhằm cải thiện quan hệ song phương sau khi mối quan hệ này suy giảm vì những lời chỉ trích Trung Quốc của ông Trump, giới chức Mỹ cho rằng ông Trump sẽ không vì thế mà thay đổi lập trường cứng rắn của mình trong cuộc gặp với ông Tập.

Tổng giám đốc tập đoàn công nghiệp Mỹ General Electric (GE), ông Jeff Immelt, ngày 30/3 kêu gọi ông Trump duy trì quan hệ kinh tế với Trung Quốc, nói rằng nước Mỹ có thể hưởng lợi nhiều từ toàn cầu hóa.

“Nước Mỹ sẽ thiệt hại nếu không giao dịch thương mại. Mối quan hệ với Trung Quốc chính là chìa khóa”, ông Immelt nói. “Nếu từ bỏ thương mại, thì nước Mỹ sẽ mất đi một trong những đòn bẩy lớn nhất mà Tổng thống Mỹ có được trong các cuộc đàm phán trên thế giới. Tôi nghĩ Tổng thống Trump quá thông minh để hiểu điều này”.

Trước đó, Bộ Thương mại Mỹ nói Bắc Kinh phải thay đổi chính sách thương mại và hoạt động của các doanh nghiệp quốc doanh. “Trung Quốc và các nước khác cần nhận thức được rằng trò chơi đã kết thúc. Tiếp tục các hoạt động thương mại bất bình đẳng và hoạt động như một nền kinh tế phi thị trường sẽ mang lại những hậu quả nghiêm trọng”, cơ quan này nói.

Về cuộc gặp Trump-Tập sắp tới, phát ngôn viên Nhà Trắng Sean Spicer ngày 30/3 nói đây sẽ là một cơ hội để ông Trump “phát triển mối quan hệ cá nhân với ông Tập”.

“Ông Trump đã nói chuyện điện thoại với ông Tập một vài lần, nhưng chúng tôi có những vấn đề lớn… mọi thứ từ biển Đông, đến thương mại, đến Triều Tiên. Có những vấn đề lớn về an ninh quốc gia và kinh tế cần phải được giải quyết”.

Khi được hỏi liệu chính quyền Trump có một tầm nhìn hay công thức nào cho chính sách về Trung Quốc như chính sách xoay trục về phía châu Á thời Tổng thống Barack Obama, ông Spicer nói: “Hiện giờ chúng tôi chưa lo ngại về những khẩu hiệu, mà mới chỉ quan tâm đến những bước tiến đạt được. Có nhiều vấn đề lớn mà chúng tôi cần phải hoàn thành về Trung Quốc, và tôi nghĩ chúng tôi sẽ bắt tay vào việc”.

Về phía Trung Quốc, trong một cuộc họp báo hàng ngày của Bộ Ngoại giao nước này, người phát ngôn Lu Kang đã nói về sự cần thiết phải nhìn vào “đại cục”, trong khi thúc đẩy lợi ích song phương trong quan hệ thương mại giữa hai nước.

“Thị trường chỉ ra rằng lợi ích giữa hai quốc gia chúng ta là bền chắc, trong đó các bạn sẽ luôn có chúng tôi và chúng tôi sẽ luôn có các bạn”, ông Lu nói. “Hai bên nên hợp tác cùng nhau để làm cho chiếc bánh lợi ích trở nên lớn hơn và không chỉ đơn thuần tìm kiếm sự phân bổ công bằng hơn”.